วันพุธ (กลางคืน) ปางป่าเลไลย์ (พระราหูเสวย
อายุ)
วันพุธ (กลางคืน) ปางป่าเลไลย์ (พระราหูเสวยอายุ)
ลักษณะพระพุทธรูป
พระพุทธรูปปางนี้ อยู่ในพระอิริยาบถประทับนั่งบนก้อนศิลา
ห้อยพระบาททั้งสองข้างลง ทอดพระบาทเล็กน้อย พระหัตถ์ซ้ายคว่ำวางบนพระชานุซ้าย
พระหัตถ์ขวาหงายวางบนพระชานุขวาเป็นกิริยาทรงรับ มีช้างหมอบถือน้ำยื่นถวาย
และมีลิงหมอบถือรวงผึ้งถวายอยู่ข้างหน้า
ประวัติและความสำคัญ
ณ เมืองโกสัมพีมีพระภิกษุ ๒
ฝ่ายอยู่ในวิหารเดียวกันคือฝ่ายพระวินัยธร ที่ถือเคร่งครัดทางพระวินัย
และฝ่ายพระธรรมธร ที่ถือการแสดงธรรมเป็นใหญ่
แต่ละฝ่ายก็มีลูกศิษย์เป็นบริวารมากมาย วันหนึ่งพระธรรมธรได้เข้าไปในห้องน้ำ
ใช้น้ำแล้วเหลือไว้นิดหนึ่ง เมื่อพระวินัยธรเข้าไปเจอน้ำเหลือไว้
จึงได้ตำหนิพระธรรมธร ตัวพระธรรมธรเองก็ได้ยอมรับผิดต่อพฤติกรรมนั้น
แต่พระวินัยกลับนำเรื่องเพียงเล็กน้อยนี้เป็นพูดกับอันเตวาสิกของตนว่า
พระธรรมธรขนาดทำผิดแล้วยังไม่รู้สึกตัวอีก ต่อมาอันเดวาสิกของพระธรรมธรก็ได้พูดถากถาง
ทำนองเดียวกันกับอันเดวาสิกของพระธรรมธร
ว่าอาจารย์ของพวกท่านทำผิดแล้วยังไม่รู้อีก น่าละอายนัก
ฝ่ายลูกศิษย์ก็นำเรื่องนี้ไป ปรึกษากับพระธรรมธร พระธรรมธรได้ฟังดังนั้น
จึงพูดว่าทำไมพระวินัยธรจึงพูดอย่างนี้
เราทำผิดกฎก็ยอมรับผิดและแสดงอาบัติไปแล้ว
ไฉนจึงพูดกลับกลอกเช่นนี้เล่าจึงพูดกับอันเตวาสิกว่า
พระวินัยธรพูดเท็จและทั้งสองฝ่ายก็ได้เกิดการทะเลาะวิวาทกัน
เพราะเหตุเพียงเล็กน้อยเอง เมื่อไม่สามารถจะระงับกันได้
พระพุทธเจ้าได้แสดงเหตุของการแตกแยก และคุณของความสามัคคี
แต่ก็หาเชื่อต่อพระพุทธเจ้าไม่ ซ้ำยังแสดงคำพูดที่ไม่เหมาะสมว่า
ขอให้พระพุทธเจ้าอยู่เฉยอย่ามายุ่ง พระพุทธองค์เห็นว่าไม่สามารถจะระงับได้
จึงส่งพระโมคคัลลานะ ไปช่วยระงับ
แต่ทั้งสองฝ่ายก็ไม่ยอมเชื่อฟัง
ทำให้พระพุทธองค์เกิดความเบื่อหน่ายระอาใจต่อเหตุการณ์นี้เป็นอย่างยิ่ง
แม้ชาวบ้านเองก็แตกเป็น ๒ ฝ่ายตามพระที่ตนเองนับถือ
ส่วนพุทธศาสนิกชนที่มีศีลก็ระอาพากันคว่ำบาตร ไม่ให้การบำรุงพระสงฆ์เหล่านั้น
เป็นประวัติศาสตร์ที่น่าสะเทือนใจเป็นอย่างยิ่ง
ฝ่ายพระพุทธเจ้าเมื่อเสด็จไปอยู่ ณ
ป่าได้มีช้างปาริไลยกะและลิงคอยทำการอุปัฏฐาก
มีความพระเกษมสำราญในการอยู่คนเดียว จากเหตุการณ์นี้
ถือว่าเป็นเหตุการณ์อันน่าสลดใจเป็นอย่างยิ่ง ถึงพฤติกรรมของพระ ๒
ฝ่ายในขณะนั้น ไม่เชื่อฟังแม้กระทั้งพระพุทธเจ้า
พุทธศาสนิกชนจึงได้สร้างพระปางนี้ขึ้น เพื่อเป็นอนุสรณ์เตือนใจถึงการแตกสามัคคี
การทะเลาะวิวาทกัน
คาถาสวดบูชา
สัพพาสีวะชาตีนัง ทิพพะมันตาทะคัง
วิยะ ยันนาเสติ วิสังโฆรัง
เสสัญจาปิ ปะริสสะยัง
อาณักเขตตัมหิ
สัพพัตถะ สัพพะทา สัพพะปาณิณัง
สัพพะโสปิ นิวาเรติ
ปะริตตันตัมภะณามะเส ฯ